Na zakończenie roku jubileuszowego stulecia obecności marianów na Łotwie, w uroczystość Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny marianie łotewscy przyjęli biały habit.

Podczas uroczystej  Mszy św., której przewodniczył przełożony wikariatu, ks. Dainis Kašs MIC, marianie odnowili śluby zakonne, natomiast po odnowieniu ślubów ks. przełożony poświęcił szaty zakonne, które współbracia po raz pierwszy założyli po Mszy św.

Założyciel Zgromadzenia Księży Marianów, św. o. Stanisław Papczyński założył tę małą wspólnotę zakonną w 1670 r. dla uczczenia tajemnicy Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny i wprowadził biały habit zakonny, który był noszony codziennie przez członków Zgromadzenia. Habit ten był „znakiem rozpoznawczym” marianów w Kościele i to właśnie jako „biali ojcowie” byli znani w parafiach, w których posługiwali.

Jednak ze względu na sytuację polityczną, gdy władze carskie zakazały przyjmowania nowych kandydatów do katolickich zakonów, na początku XX wieku pozostał tylko jeden marianin – o. Wincenty Sękowski, który będąc już na „emeryturze”, mieszkał w klasztorze w Mariampolu na Litwie.

Ksiądz Jerzy Matulewicz – późniejszy biskup wileński – podjął jednak starania, by potajemnie odnowić tę wspólnotę zakonną, ale wiązało się to z rezygnacją z białego habitu i przyjęciem stroju księży diecezjalnych. W ten sposób od 1909 r. Zgromadzenie Księży Marianów stało się wspólnotą bezhabitową.

Kiedy pierwsi kapłani z Łotwy, Benedikts Skrinda i Broņislavs Valpitrs, wstąpili do Zgromadzenia Księży Marianów w 1923 roku, nadal posługiwali w zwykłej sutannie kapłańskiej, zaś kolejni kandydaci do kapłaństwa nie musieli zmieniać sutanny na habit zakonny, natomiast mariańscy seminarzyści otrzymali sutannę w czasie studiów, zaś bracia zakonni nie mieli własnego habitu.

Po kanonizacji założyciela marianów, o. Stanisława Papczyńskiego, w Zgromadzeniu na nowo rozpoczęto dyskusje o wierności charyzmatowi założyciela, a wraz z tym pojawiła się idea powrotu do białego habitu, ponieważ rezygnacja z habitu była pierwotnie wymuszona przez sytuację polityczną.

Co prawda wśród marianów nie ma konsensusu, czy wszyscy powinni nosić biały habit, ale wspólne rozeznanie duchowe i dyskusje doprowadziły do rozwiązania przyjętego przez Kapitułę Generalną w 2023 r. i zatwierdzonego przez Stolicę Apostolską; marianie mogą nosić biały habit w dni świąteczne, mogą również używać go na co dzień, ale też nadal pozostaje możliwość noszenia zwykłej czarnej sutanny.

Marianie wikariatu łotewskiego zdecydowali się powrócić do białego habitu zgodnie z Konstytucjami Zgromadzenia, ale to każdy ze współbraci sam decyduje, czy nosić go na co dzień, w dni świąteczne, czy też używać czarnej sutanny.

ks. Dmitrijs Artjomovs MIC